Son günlerde halkımızın yaşadığı büyük sürgün trajedisi ve bu olguya dair tarihsel gerçeklikler üzerinden yürüyen, Çerkesya’nın son büyük lideri Hacı Granduk Berzeg özelinde devam eden birtakım tartışmalar gündemimizi işgal etmekte.

Önceki günlerde bir kesiti yayınlanan ve 1989 yılında Ankara Kuzey Kafkasya Kültür Derneği tarafından 125. Yıl Kültür Haftası etkinlikleri çerçevesinde sahnelenen, Shaptlekho His’in yazdığı Sovyet propaganda ürünü olan “Zamansız Ölümün Dansı” adlı tiyatro oyununda büyük sürgüne dair tarihsel gerçekliklerin bir dönem nasıl çarpıtıldığı, çarpıtılmaya çalışıldığı gözler önüne serilmişti.

Rusların soykırıma dönüşen ana vatanı işgali ile soykırım ve sürgün gerçeğini tamamen perdeleyerek, savaşı İngiltere ve Osmanlı’nın kışkırttığı, sözde kişisel çıkarlarını önceleyen HACI GİRANDUK BERZEG gibi Çerkes önderlerin halkı kandırması ve din adamlarının da yoğun teşvikiyle kitlesel bir “GÖÇ”ün gerçekleştiği gibi baştan sona çarpıtma ve yalanlar üzerine kurgulanmış Sovyet propaganda üretimi anlatımlarla bir dönem zihinlerin nasıl iğdiş edildiğinden bahsedilmişti.[1]

Aradan geçen 35 yılın ardından bu yılın 21 Mayıs’ında bu defa Abhazya Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı ve Abhaz Dernekleri Federasyonu’nun ortaklaşa sahneye koyduğu, Bagrat Şinkuba’nın “Son Ubıh” adlı romanından uyarlanan ve büyük emek harcandığı aşikar olan müzikal bir tiyatro oyunu vesilesiyle bu tartışmalar yeniden alevlendi.

Bilgi ve kaynaklara erişimin bu denli kolaylaştığı 21. yüzyıl dünyasında dahi toplumumuzun kollektif hafızasıyla çelişen, tüm tarihsel gerçeklikleri ters yüz eden, daha açık ifadeyle tahrif eden ve sınırları tamamen “Sovyet çıkarları” ile belirlenmiş bu tür kurgu anlatılara başvurularak "elde edilmek istenen nedir; toplumumuzun soykırım ve sürgün tezleri açısından sakıncaları nelerdir; sonuçları ne olacaktır?" sorularına cevap aramak, tartışmak ve bulmak maksadıyla şimdilik Bagrat Şınkuba’nın "Son Ubıh" romanıyla ilgili daha önce yazılmış eleştirel belgeleri paylaşıyoruz.

Yakında konuyu detaylı şekilde ele alacağız…

*    *    *

Kafkasya Gerçeği Dergisi'nde Abreg Tugan İmzalı 

"Son Ubıh Masalı ve Hacı Giranduk Berzeg Gerçeği" Başlıklı Yazı.[2]

*   *   *

Av. Kazım Berzeg’in Son Ubıh Romanının Yazarı Bagrat Şınkuba’ya Yazdığı

Eleştiri Mektubu.[3]

[1] https://www.youtube.com/watch?v=7Y0SXO45aVI

[2] Abreg Tugan, Kafkasya Gerçeği, Sayı:2, Ekim 1990, s:14-18, Samsun

[3] Av. Kazım Berzeg, Bagrat Şınkuba’ya Mektup, BKD Arşivi